Tết Hàn thực là 寒食节 / Hánshí jié /. Từ “Hàn” trong tiếng Hán có nghĩa là “lạnh”, từ “Thực” có nghĩa là “lương thực, thực phẩm”. Vì vậy, Tết Hàn Thực có ý nghĩa là Tết ăn đồ nguội, đồ lạnh.
Nguồn gốc của Tết Hàn Thực là gì?
Nguồn gốc của lễ tết Hàn thực bắt đầu từ câu chuyện xảy ra vào đời vua Tấn Văn Công (636 TCN đến năm 628 TCN) thời Xuân Thu: chàng trai tên Giới Tử Thôi có công giúp vua nhưng về sau không được cất nhắc, bèn đem mẹ vào rừng ở ẩn, vua nhớ ông cho gọi về nhưng ông không ra, vua sai đốt rừng để bức ông phải ra, nhưng không ngờ Giới Tử Thôi cùng mẹ chịu chết cháy trong rừng chứ kiên quyết không ra.
Tấn Văn Công thương tiếc, hạ lệnh cho toàn dân ngưng nấu nướng trong ba ngày để tưởng nhớ ông. Sau thành lệ trong dân gian và trở thành một lễ tiết của người Trung Quốc.
Vậy người Hoa thường có những phong tục đặc biệt gì trong Tết Hàn Thực?
Cấm lửa
Vào thời xưa, lễ hội Hàn Thực 寒食节 còn được gọi là lễ hội không khói, mọi người bị cấm đốt lửa và chỉ ăn đồ lạnh. Hầu hết người dân ở Sơn Tây cấm lửa và ăn đồ nguội trong một ngày, và chỉ một số nơi còn cấm lửa trong ba ngày.
Bái tổ tiên
Vào ngày này, người dân Trung Quốc sẽ đi tảo mộ. Họ sẽ quét dọn mộ phần, thắp hương và khấn vái tổ tiên để thể hiện lòng thành kính của thế hệ sau cho người thế hệ trước.
Cây liễu
Cây liễu là biểu tượng Tết Hàn Thưc của người Trung Quốc. Người Trung Hoa thường bẻ nhành liễu và cấm trên giường, trước mái hiên, trên bếp lò.
Đi chơi xa
Bên cạnh đó, người Trung Hoa còn có một số hoạt động truyền thống như chơi xích đu, đi chơi xa, đá bóng, đọc thơ, ca hát và làm sạch ruột tốt cho sức khỏe.
Song Li Zhiyan trong “Donggu See” viết: “Tôi đã làm rất tốt, sau đó tôi đến thăm anh em, vợ, người thân và những việc làm của tôi và trở về với niềm vui.” Cuốn sách “Hoàng đế cảnh sơ lược” của nhà Minh mô tả cảnh du ngoạn Bắc Kinh như sau: “Vào những ngày Tùy (đồ ăn nguội) và Thanh Minh, mọi người đều ra ngoài, hàng vạn du khách thập phương đi du ngoạn.
Đá bóng
Bóng đá là một trò tiêu khiển phổ biến trong thời nhà Đường. Nó tượng trưng cho chiến thắng.
Xích đu
Xích đu ban đầu là vật giải trí của phụ nữ trong Cung điện và dần đã lan rộng ra khắp mọi vùng miền. Đây là trò chơi được rất nhiều người yêu thích vào dịp này.
Đọc thơ, ca hát
Trong Tết Hàn Thực 寒食节, người Hoa 中国 人 thường nhớ quê hương, người thân, hay đi ngắm cảnh, giải trí. Đặc biệt, vào những lúc thế này người ta thường dễ xúc động, có nhiều cảm xúc để đọc thơ và ca hát.
Những món ăn trong tết Hàn Thực của người Trung Hoa
Bánh trôi, bánh chay Tết Hàn thực
Thông thường, người Trung Quốc sẽ dùng bánh trôi, bánh chay để thay thế đồ lạnh. Nhưng chỉ thờ gia tiên, không liên quan đến Giới Tử Thôi và các điều kiêng kỵ khác.
Bánh cuốn
Người ta suy đoán rằng được lưu truyền từ thời Lý, Trần, vào ngày này, người dân có tục ăn bánh cuốn và có thói quen mang tặng bánh cuốn cho nhau.
Ăn ốc
Món ốc ngày Tết này thường có nhiều cách chế biến. Tháng 3 theo âm lịch cũng là tiết Thanh minh, thời điểm mà mỗi gia đình luôn nhớ đến bổn phận làm con, đi tảo mộ tổ tiên, những người đã khuất.
Cơm ngũ sắc
Đây là món ăn của người dân Giang Tô, Trung Quốc. Món cơm gồm các màu đen, vàng, đỏ, tím và trắng tượng trưng cho ngũ hành.
Vào 3 tháng 3 âm lịch, người dân tộc Xa sẽ nấu cơm và mang tặng cho họ hàng, bạn bè và làng xóm.
